Dertig jaar geleden werden er twee belangrijke ontdekkingen gedaan over alcohol: alcoholische dranken voorkomen hartinfarcten, en ze veroorzaken borstkanker. Het nieuws over alcohol en het hart werd snel populair.

Het was aannemelijk omdat alcohol het gehalte in het bloed verhoogt van HDL cholesterol, het ‘goede’ cholesterol waarvan bekend was dat het de kans op een hartinfarct verlaagt. Het nieuws was welkom, want wij onderzoekers waren blij dat we iets leuks konden melden. De verkopers van alcoholica waren nog blijer en brachten het goede nieuws krachtig onder de aandacht. Het enthousiasme voor alcoholica nam verder toe toen 15 jaar geleden de zogenaamde Franse Paradox werd ontdekt. Dat was de theorie dat Fransen weinig hartinfarcten krijgen ondanks hun vette eten omdat ze worden beschermd door stoffen uit rode wijn, de zogenaamde antioxidanten. Intussen is gebleken dat rode wijn weinig antioxidanten bevat en dat antioxidanten niet helpen tegen hartinfarcten, maar het imago van rode wijn blijft overeind.

Waarom alcohol borstkanker veroorzaakte was onduidelijk, en bovendien was niemand blij met dat nieuws. Het kwam nooit groot in de publiciteit. Wel werd het door elk volgend onderzoek bevestigd. Het meest recente onderzoek omvatte 58515 vrouwen mét en 95067 zonder borstkanker en het liet zien dat een vrouw die niet drinkt een kans heeft van 1 op de 11 om vóór haar tachtigste verjaardag borstkanker te krijgen, met twee drankjes per dag wordt dat 1 op de 10 en met vier drankjes 1 op de 9. Geen sensationele verschillen maar ook niet verwaarloosbaar. Minder drinken is een van de weinige dingen die je kunt doen om je kans op borstkanker te verkleinen.

Alcohol is dus slecht voor borstkanker en goed tegen hartinfarct. Je zou zeggen: laat mannen drinken en vrouwen niet. Die mannen moeten wel matig drinken, want veel drinken vergroot de kans op nare ziekten, geweld en ongelukken. De boodschap wordt dus: ‘geheelonthoudende mannen, ga een beetje drinken’. Maar geheelonthouders krijg je niet gemakkelijk aan de drank. Alleen mensen die al drinken nemen er graag eentje extra voor hun hart. Propaganda voor het gezonde glaasje vergroot aldus het aantal zware drinkers en daarmee de kans op dementie, levercirrhose, ontsteking van de alvleesklier, hoge bloeddruk en afbraak van de hartspier.

Ik vind alcohol lekker en gebruik het dagelijks, maar het is ongeschikt als medicijn tegen het hartinfarct. Als je iets wilt doen voor je hart ga dan fietsen en gezonder eten of vraag je dokter om een cholesterolverlagend medicijn, maar ga er niet voor drinken. Drinken voor het hart is de kerk schudden om de klok te luiden.