Over de feestdagen ben ik twee kilo aangekomen. Daardoor is mijn Body Mass Index gestegen tot 25, en nu heb ik een begin van overgewicht. Volgens sommigen is een beetje overgewicht gezond. Ik geloof daar niet in.

Weliswaar leven magere mensen korter dan mensen die een beetje dik zijn, maar dat komt omdat onder de mageren veel rokers zitten en mensen met een ziekte onder de leden. Wie slank is vanwege een gezonde leefstijl leeft juist langer dan mensen met een buikje.

Het verschil in levensduur tussen de slanken en de dikkeren is wel afgenomen. Dat is te danken aan wetenschappers die de oorzaken van hart- en vaatziekten hebben opgespoord en die hebben ontdekt hoe je die ziekten kunt voorkomen en genezen. Hart- en vaatziekten is namelijk waar dikke mensen aan dood gingen.

Hart- en vaatziekten bleken te worden veroorzaakt door hoge bloeddruk, roken en cholesterol. Hoge bloeddruk en stoffen uit sigaretten beschadigen de bloedvaten. Op die beschadigde plekken zet zich cholesterol af en leidt tot een verstopping. Zo ontstaat een hartinfarct of beroerte.

Die ontdekkingen hadden een groot effect. Niet meteen, maar over langere termijn zijn de veranderingen spectaculair. Vijftig jaar geleden was roken voor mannen vanzelfsprekend, en nu zijn rokers paria’s. De hoeveelheid cholesterolverhogend verzadigd vet die we eten is gedaald met een derde, en het nog slechtere transvet is bijna uit de voeding verdwenen. Daardoor is ons cholesterol gezakt. Verder zijn er medicijnen ontdekt tegen hoge bloeddruk en hoog cholesterol, en wie toch een infarct krijgt wordt gered met ingenieuze apparaten en geneesmiddelen die de verstopping oplossen.

Overgewicht verhoogt het cholesterol en de bloeddruk, maar met gezonde vetten plus massale medicatie krijg je die fors omlaag. De overgewichtige van nu heeft een lager cholesterol en een lagere bloeddruk dan de magere van 50 jaar terug. Daarom leven mensen met overgewicht tegenwoordig bijna even lang als slanke mensen.

Leven of dood is echter niet het hele verhaal. Dikke mensen worden ouder dan vroeger, maar niet gezonder. Ze hebben een grotere kans op versleten knieën en op diabetes die ogen, benen en nieren aantast. Hoe dikker je bent hoe eerder je problemen krijgt met zien, staan en lopen. Overgewicht vergroot ook de kans op impotentie, onvruchtbaarheid en galstenen. Daar ga je niet van dood, en van versleten knieën ook niet, maar je wilt het toch liever voorkómen.

Het gevaar van overgewicht is niet dat je ervan dood gaat maar dat het je leven vergalt. Die twee kilo moet er dus weer af.

Uit: De Volkskrant, katern Hart en Ziel, 5 januari 2008.